وام مشاغل خانگی یک راهکار مؤثر برای افراد خلاق و کارآفرینی است که می‌خواهند کسب‌وکار خود را در خانه راه‌اندازی کرده یا توسعه دهند. این نوع وام به افراد این امکان را می‌دهد تا به راحتی هزینه‌های مربوط به خرید تجهیزات، مواد اولیه و بازاریابی را تأمین کنند. با این تسهیلات نه تنها می‌توان به استقلال مالی دست یافت، بلکه امکان ایجاد اشتغال نیز فراهم می‌شود. در این مقاله به بررسی جزئیات این وام، شرایط، مبلغ و مشاغل قابل‌پذیرش در این برنامه می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
جدول محتوا
مبلغ وام مشاغل خانگی چقدر است؟
دولت در سال ۱۴۰۳ برای هر فرد متقاضی وام مشاغل خانگی مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان را در نظر گرفته است که با نرخ سود ۴ درصدی ارائه می‌شود. به عنوان مثال، اگر یک فرد برای سه نفر اشتغال ایجاد کند، قادر خواهد بود تا سقف ۴۵۰ میلیون تومان وام دریافت کند. علاوه بر این، سقف وام برای مشاغل پشتیبان که برای ۴۰ نفر اشتغال ایجاد کنند، حداکثر ۴ میلیارد تومان تعیین شده است. فرایند دریافت این وام نیز به گونه‌ای طراحی شده که در صورت ارائه کامل مدارک لازم، حداکثر ۴۵ روز کاری طول می‌کشد تا وام به متقاضی تحویل داده شود.
بیشتر بخوانید: وام مسکن زوجین 1404!
وام مشاغل خانگی به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
متقاضیان برای دریافت این وام باید شرایط خاصی را داشته باشند. صرفاً افرادی مجاز به ثبت‌نام و دریافت این وام خواهند بود که در دستگاه‌های دولتی مشغول به کار نیستند و دارای گواهی مهارت مثبت در شغل خانگی مربوطه هستند. این افراد باید از طریق درگاه ملی مجوزهای کشور، مجوزهای لازم را کسب و مدارکی نظیر ضامن و گواهی عدم سوءسابقه را تهیه کنند. به این ترتیب، این وام به کسانی تعلق می‌گیرد که با توجه به شرایط تعیین‌شده، قابلیت کارآفرینی و رشد کسب‌وکار را داشته باشند.
بیشتر بخوانید: از وام بانوان تا خرید مسکن!
شرایط عمومی افراد واجد شرایط برای دریافت وام مشاغل خانگی به شرح زیر است:
- داشتن مدارک مرتبط با کسب‌وکار خانگی و مجوزهای مرتبط با آن
- سن بالای ۱۸ سال سن و داشتن کارت پایان خدمت و عدم سوءسابقه کیفری
- معرفی یک ضامن معتبر
- عدم فعالیت و اشتغال در مشاغل دولتی (چه رسمی و چه غیررسمی)؛ بازنشستگان دولتی از این قانون مستثنی هستند.
- فرد متقاضی نباید قبلاً وام مشاغل را دریافت کرده باشد
- سازگاری محیط کسب‌وکار (منزل فرد متقاضی) با نوع شغل و عدم ایجاد مزاحمت برای همسایگان
لیست مشاغل خانگی مشمول وام
متقاضیان باید برای بهره‌مندی از وام مشاغل خانگی در سامانه مشاغل خانگی ثبت‌نام کرده و پس از آن یکی از رشته‌های مختلف نظیر صنایع دستی، فرش دستباف یا فعالیت‌های تولیدی را انتخاب کنند. این مشاغل شامل امور تولیدات دامی، شیلات و صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی است. همچنین، در صورتی که رشته انتخاب‌شده به گواهی صلاحیت بهداشتی نیاز داشته باشد، متقاضی باید از طریق وبسایت my.fda.gov.ir درخواست صدور این گواهی را ثبت کند. در مورد رشته‌های شغلی که در این لیست وجود ندارند، می‌توان با مراجعه به سامانه مشاغل خانگی تقاضای افزودن شغل مورد نظر را مطرح کرد.
فایل کامل لیست مشاغل خانگی در وبسایت رسمی قرار دارد و به شرح جدول زیر است:
| پژوهش‌گری | طراحی لباس و عروسک | پرورش قارچ | پرورش گل و گیاه | تولید و فرآوری گیاهان دارویی | تکثیر و پرورش زالوی طبی |
| پرورش عقرب | تولید عرقیات گیاهی | تولید میوه خشک | کشت محصولات گلخانه‌ای | شیلات | پرورش ماهی در استخرهای دومنظوره |
| زنبورداری | نرم‌افزار و رسانه‌های آنلاین | کسب‌وکارهای الکترونیکی | پشتیبانی سایت | برنامه‌نویسی و ساخت انیمیشن | بازی‌های رایانه‌ای |
| هنرهای تجسمی | هنرهای شنیداری | صنایع نساجی | قالی‌بافی و گلیم‌بافی | گلیم‌دوزی، گیوه‌بافی و گیوه‌دوزی | حوله بافی |
| تولید مصنوعات نمدی | گبه | پارچه‌بافی | چیت‌بافی | ویولن‌سازی سنتی | مجسمه‌سازی |
| صنایع دستی چرمی | صنایع دستی کاغذی | طراحی و نقاشی سنتی | صنایع کاشی، سرامیک و سنگی | صنایع دستی دریایی | تولید و بسته‌بندی انواع ترشیجات و عرقیات گیاهی |
| زیورآلات | خاتم‌کاری | تراش سنگ‌های نیمه قیمتی | حکاکی روی فلزات | قلم‌زنی | احجام چوبی، منبت و معرق‌کاری |
| فعالیت‌های ماهی‌گیری | پرورش حیوانات | فرآوری و بسته‌بندی سبزیجات | |||
نحوه دریافت وام مشاغل خانگی بدون ضامن
امروزه مشاغل خانگی به عنوان یک گزینه جذاب برای خوداشتغالی در میان افراد جامعه مطرح شده‌اند. پس از شیوع پاندمی کرونا بسیاری از افراد به دلیل محدودیت‌های ناشی از آن به فکر تأسیس کسب‌وکارهای کوچک خانگی افتادند. با این حال، برای راه‌اندازی این نوع مشاغل نیاز به تأمین سرمایه اولیه احساس می‌شود و دولت وام مشاغل خانگی را به همین منظور در نظر گرفته است. متقاضیان برای دریافت این وام باید شرایط خاصی را رعایت کرده و از طریق سامانه مربوطه نسبت به ثبت‌نام اقدام کنند.
دریافت این وام در سال ۱۴۰۳ به رعایت دو شرط اصلی وابسته است. نخست آنکه متقاضی باید مدرک مربوط به مهارت خود را در زمینه فعالیت خانگی داشته باشد و دومین شرط دریافت مجوز از درگاه ملی مجوزهای کشور است. افرادی که این شرایط را فراهم کرده‌اند، می‌توانند با مراجعه به سایت طرح ساماندهی مشاغل خانگی، گزینه ثبت‌نام مستقل را انتخاب کرده و درخواست خود را ارائه دهند. متقاضی پس از دریافت کد رهگیری می‌تواند وضعیت درخواست خود را پیگیری کرده و در صورت تأیید، برای دریافت تسهیلات به بانک معرفی‌شده مراجعه کند.
شرایط دریافت وام مشاغل خانگی
این وام نیز همانند سایر تسهیلات بانکی شرایط ویژه‌ای دارد. متقاضیان علاوه بر احراز شرایط عمومی که پیش‌تر ذکر شد، باید در سامانه مخصوص حمایت از مشاغل خانگی ثبت‌نام کرده و در درگاه ملی مجوزهای کشور تأیید هویت شوند. سپس، افراد می‌توانند نسبت به درخواست مجوز کسب‌وکار خانگی اقدام کنند.
از دیگر شرایط لازم برای دریافت وام مشاغل خانگی، وجود مهارت‌های لازم در زمینه فعالیت مورد نظر است؛ متقاضی باید مدارکی دال بر مهارت خود ارائه دهد. همچنین، وی باید در محدوده مشخص برای راه‌اندازی کسب‌وکار زندگی کند و پیش از این از هیچ سازمانی وام خوداشتغالی دریافت نکرده باشد. تمامی این شرایط به منظور تضمین موفقیت کسب‌وکارهای خانگی و جلوگیری از مزاحمت برای همسایگان لحاظ شده‌اند.
مراحل ثبت نام وام مشاغل خانگی
سامانه طرح ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی در دسترس متقاضیان قرار دارد. این سامانه تحت نظارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به ارائه خدمات مالی و حمایتی به علاقه‌مندان به راه‌اندازی مشاغل خانگی می‌پردازد. متقاضیان می‌توانند با مراجعه به این سامانه، اطلاعات مربوط به کسب‌وکار خود را ثبت کرده و برای دریافت وام اقدام کنند. این فرایند شامل چند مرحله اصلی است که متقاضیان باید با دقت آن‌ها را پشت سر بگذارند.
اولین قدم برای داوطلبان، ثبت کسب‌وکار خود در سامانه مذکور است. پس از آن لازم است که متقاضیان احراز هویت شده و مجوز کسب‌وکار خود را از درگاه ملی مجوزها دریافت کنند. افراد در مرحله بعدی درخواست نهایی خود را در سامانه ثبت کرده و منتظر دریافت پاسخ از سوی بانک باشند. این مراحل حداقل ۴۵ روز کاری زمان نیاز دارد و متقاضی باید صبور باشد تا مراحل به درستی انجام شود.
مرحله اول: ورود به سامانه وام مشاغل خانگی
متقاضیان برای شروع فرآیند ثبت نام، می‌توانند با وارد کردن آدرس اینترنتی mkh.mcls.gov.ir در مرورگر خود به وبسایت مربوطه دسترسی پیدا کنند. همچنین، می‌توانند با جستجوی عبارت سامانه مشاغل خانگی در موتورهای جستجو، به راحتی به این سامانه دسترسی یابند. توصیه می‌شود از رایانه یا لپ‌تاپ استفاده کنید تا از دسترسی به تمامی امکانات و گزینه‌های موجود بهره‌مند شوید. پس از ورود به سامانه نخستین گام ایجاد حساب کاربری و ثبت نام در سیستم است. متقاضی در این مرحله باید از منوی سمت راست به گزینه ثبت نام در سامانه و سپس متقاضی مستقل مراجعه کند. با انجام این کار به صفحه‌ای جدید که مربوط به درگاه ملی مجوزهای کشور است هدایت خواهید شد.
مرحله دوم: ثبت نام در درگاه ملی مجوزهای کشور
پس از ورود به درگاه ملی مجوزهای کشور به آدرس mojavez.ir، لازم است که شماره تلفن همراه خود را در فیلد مربوطه وارد کنید. پس از ثبت شماره تلفن یک کد یک‌بار مصرف به شماره شما ارسال خواهد شد که برای ادامه مراحل به آن نیاز دارید. در این مرحله اطلاعات هویتی خود را که شامل کد ملی و تاریخ تولد است وارد کنید و سپس بر روی گزینه ثبت اطلاعات بزنید. این اطلاعات برای احراز هویت اولیه شما در سامانه لحاظ می‌شود و در مراحل بعدی به کار خواهد آمد.
در مرحله بعدی آخرین کدپستی مربوط به محل اقامت شما نمایش داده خواهد شد؛ این اطلاعات از سازمان ثبت احوال استخراج می‌شود. مهم است که در این مرحله صحت اطلاعات را تأیید کرده و در صورت تغییر کدپستی آن را ویرایش کنید. پس از تأیید کدپستی به مرحله بعدی ثبت‌نام هدایت می‌شوید.
مرحله سوم: احراز هویت در درگاه ملی مجوزها
شما در این مرحله با ورود به درگاه ملی مجوزها می‌توانید نام شغل خانگی مورد نظر خود برای دریافت وام مشاغل خانگی را جستجو کنید. پس از انتخاب گزینه مربوطه به صفحه اطلاعات آن شغل منتقل می‌شوید و می‌توانید شرایط لازم برای صدور مجوز را ببینید. همچنین، در صفحه اصلی گزینه‌ای تحت عنوان کسب‌وکارهای خانگی وجود دارد که با کلیک روی آن، انواع مشاغلی که برای‌شان مجوز خانگی صادر می‌شود به نمایش درمی‌آید. پس از مطالعه شرایط و با کلیک بر روی دکمه درخواست مجوز، فرآیند ثبت‌نام رسمی شما آغاز می‌شود.
در این مرحله از مراحل ثبت نام وام مشاغل خانگی نیاز است که تعهدنامه مربوط به کسب‌وکار را تأیید کنید. این تعهدنامه نشان‌دهنده این است که کسب‌وکار شما با شرایط بیان‌شده در سایت شروع خواهد شد. برای تأیید تعهدنامه باید دکمه‌ای تحت عنوان تأیید می‌کنم را فعال کنید که بخش ساختمان اطلاعات مربوط به کد رهگیری پرونده مالیاتی، کد پستی محل کسب‌وکار و شماره همراه را دربر دارد. توجه داشته باشید که کد رهگیری مالیاتی برای تمامی مشاغل خانگی ضروری نیست و اگر این کد را ندارید، می‌توانید به وبسایت my.tax.gov.ir مراجعه کرده و با انتخاب گزینه ایجاد پرونده مالیاتی، برای خود پرونده مالیاتی تشکیل دهید.
پس از پر کردن اطلاعات لازم باید روی گزینه بررسی کد پستی کلیک کنید. با این کار مراحل بررسی اطلاعات شما آغاز می‌شود. در نهایت با فشردن دکمه تأیید و ادامه، پستچی محلی در مدت ۴۸ ساعت برای احراز نشانی پستی شما به محل خواهد آمد. هدف از این مرحله بررسی این موضوع است که اطلاعات شما با نشانی واقعی محل سکونت‌تان مطابقت دارد. همراه داشتن کارت ملی در زمان مراجعه مأمور پست الزامی است و باید آن را به نماینده پست نشان دهید.
مرحله چهارم: صدور مجوز کسب‌وکار
پس از اتمام موفقیت‌آمیز مرحله احراز هویت، درگاه مجوز شما را به سامانه حمایت از مشاغل خانگی هدایت می‌کند. شما در این مرحله ملزم به تکمیل اطلاعات مربوط به کسب‌وکار خود و بارگذاری مدارک مورد نیاز هستید. پس از اتمام این مراحل، یک کد رهگیری موقت به شما ارائه می‌شود که لازم است تا زمان دریافت وام مشاغل خانگی آن را حفظ کنید. با دریافت پیغام «کاربر گرامی ثبت نام شما با موفقیت انجام شد»، فرآیند ثبت‌نام در سامانه مشاغل خانگی به پایان می‌رسد.
اگر همه مدارک شما به‌طور کامل و صحیح بارگذاری شده باشد، مجوز کسب‌وکار شما در کمتر از یک هفته و در زمان مشخص‌شده در درگاه ملی مجوزها صادر خواهد شد. این مجوزها به صورت فایل الکترونیکی با شناسه یکتا در بخش کارپوشه درگاه ملی مجوزها ذخیره‌سازی می‌شوند و پیامک صدور آن نیز به اطلاع شما می‌رسد.
مرحله پنجم: دریافت وام مشاغل خانگی
شما پس از دریافت کد رهگیری موقت، ۴۵ روز کاری فرصت دارید تا درخواست وام خود را با استفاده از این کد در سامانه مشاغل خانگی به آدرس اینترنتی smkh.mcls.gov.ir ثبت کنید. در این مرحله، در صورتی که درخواست شما مورد موافقت قرار بگیرد، راهنمایی‌های لازم برای اخذ تسهیلات از بانک مربوطه به شما ارائه خواهد شد؛ بنابراین داشتن دقت و پیگیری در ثبت درخواست می‌تواند در موفقیت و تسهیل فرآیند دریافت وام مؤثر باشد.
سخن پایانی
در مجموع، وام مشاغل خانگی یک فرصت مناسب برای افرادی است که به دنبال راهی برای خوداشتغالی و تأسیس کسب‌وکارهای خود هستند. این وام به ویژه در دوران پساکرونا می‌تواند به برطرف‌کردن مشکلات اقتصادی و ایجاد شغل‌های جدید کمک کند. با وجود شرایط و الزامات خاص برای دریافت این وام، افرادی که در پی تأمین سرمایه و راه‌اندازی کسب‌وکار خود هستند باید با دقت این فرآیند را طی کنند. توانمندی در زمینه مهارت و داشتن مجوزهای لازم می‌تواند کلید موفقیت در این مسیر باشد. از این رو، با مراجعه به سامانه‌های رسمی و آگاهی از روندهای قانونی، می‌توانید این وام را دریافت کرده و سهمی در توسعه اقتصادی و کارآفرینی کشور ایفا کنید.
